blog prywatny

"[..] jak trudno ustalić imiona wszystkich tych, którzy zginęli w walce z władzą nieludzką [..] a przecież w tych sprawach konieczna jest akuratność nie wolno pomylić się nawet o jednego [..] jesteśmy mimo wszystko stróżami naszych braci [..] musimy zatem wiedzieć policzyć dokładnie zawołać po imieniu [..]"

Zbigniew Herbert
"Pan Cogito o potrzebie ścisłości"

Blog reaktywacja- „Zapomniana Rocznica”, w hołdzie zamordowanym w bestialski sposób przez komunistów w maju 1946 r. w Radomsku

Wracam do  regularnego pisania bloga. Czyli – blog reaktywacja. Postanowiłem, że jako pierwszy tekst po długiej przerwie, zamieszczę najważniejszy dla mnie wpis o Naszych lokalnych uczestnikach ogólnopolskiego Powstania Antykomunistycznego- żołnierzach Konspiracyjnego Wojska Polskiego, którzy zostali zamordowani w bestialski sposób przez komunistów w maju 1946 r.

Żołnierze Wyklęci – ZAPOMNIANA ROCZNICA !! 

W dniu 20 kwietnia minęła 62 rocznica brawurowej akcji zorganizowanej i przeprowadzonej przez żołnierzy kpt. Stanisława Sojczyńskiego „Warszyca”, podczas której opanowano Radomsko i uwolniono   osoby więzione w Powiatowym Urzędzie Bezpieczeństwa.

W potocznej świadomości wciąż pokutują fałszywe stereotypy, stworzone przez komunistyczną propagandę, dotyczące podziemia niepodległościowego. Przez wiele lat żołnierzy podziemia niepodległościowego, którzy od 1944 roku walczyli z okupującymi Polskę agentami komunistycznymi, przedstawiano jako rabusiów, degeneratów mordujących dzieci i kobiety. Starano przypisać im wszystkie najgorsze zbrodnie.

Jednakże przede wszystkim komuniści prowadzili politykę historyczną zmierzająca do zatarcia z świadomości narodowej, pamięci o  tych bohaterach walki o wolną i suwerenną Polskę.

Bohaterowie walczący z  komunistami, stali się ŻOŁNIERZAMI WYKLĘTYMI !!!

Mam wrażenie, że pomimo tego, że żyjemy w wolnej Polsce członkowie podziemia niepodległościowego wciąż pozostają ŻOŁNIERZAMI WYKLĘTYMI – nie uzyskali oni bowiem w narodowej świadomości należnego im miejsca.

Dlatego też, aby nie zaginęła pamięć o  bohaterach walczących z członkami komunistycznego aparatu terroru, tworzącymi po 1944 roku fasadowe państwo, w pełni podległe Związkowi Sowieckiemu, wciąż należy przypominać o wszystkich rocznicach dotyczących żołnierzy polskiego podziemia niepodległościowego.

Wydaje się także, że nastał także czas aby w pamięci społeczeństwa Radomska i powiatu radomszczańskiego, opanowanie Radomska przez „Warszyca” w sierpniu 1943 r i kwietniu 1946 r, jednodniowy proces sądowy po którym w maju 1946 r., funkcjonariusze UB  bestialsko zamordowali żołnierzy Konspiracyjnego Wojska Polskiego, stały się bardzo ważnymi rocznicami.

Rocznicami o których będą w szczególności przypominały władze Miasta Radomska i Powiatu Radomszczańskiego oraz Nasi posłowie.

Wszystkie fakty podane poniżej zostały ustalone na podstawie bezpośrednich relacji członków KWP i ich rodzin, złożonymi podczas śledztwa prowadzonego w „sprawie bezprawnego i zbrodniczego stracenia w nocy z 9 na 10 maja 1946r. w Radomsku, przez nieustalonych funkcjonariuszy PUBP w Radomsku, skazanych na karę śmierci 12 żołnierzy Konspiracyjnego Wojska Polskiego:, podczas egzekucji, mającej cechy bestialskiego mordu, połączonego z okaleczaniem ciał, wycięciem języka, kłuciem ciała bagnetami, wbijaniem gwoździ w głowę, a następnie dobiciem strzałem w tył głowy.

Z relacji członków KWP wynika, że  ta organizacja o charakterze wojskowym, była odpowiedzią na represje stosowane wobec żołnierzy byłej AK. Głównym celem KWP było według słów jego twórcy „niedopuszczenie do utrwalenia się reżimu dyktatury policyjnej, walka z Urzędem Bezpieczeństwa jako organem terroru”.

ZAJĘCIE RADOMSKA i UWOLNIENIE WIĘŹNIÓW UB

Kulminacyjnym momentem działań żołnierzy „Warszyca” stało się zajęcie w nocy z 19 na 20 kwietnia 1946r. Radomska przez ok. 200 żołnierzy KWP, połączone z uwolnieniem z miejscowego aresztu osób więzionych przez funkcjonariuszy UB.

Koncentracja oddziałów KWP nastąpiła w nocy z 18 na 19 kwietnia 1046r. we wsi Grzebień k. Radomska. Dowódcą całej akcji  został por. Jan Rogulka, ps. „Grot”, który jednocześnie dowodził pierwszą, 50-osobową grupą. Grupa ta była przewidziana do okrążenia jednej z dzielnic miasta. Dowódcą drugiej, 45-osobowej grupy, był por. Henryk Glapiński, ps. „Klinga”.

Grupa st. sierż. Władysława Kuśmierczyka, ps. „Longinus” miała zdobyć miejscowe więzienie i uwolnienie więźniów.

W dniu 19 kwietnia 1946r., ok. godz. 19.00 zgrupowanie wyruszyło w kierunku Radomska na cmentarz, skąd miało nastąpić uderzenia na więzienia i areszt UB.

Na cmentarzu czekał oddział terenowy z Radomska. Z cmentarza o godz. 0.15 nastąpiło uderzenie na wyznaczone punkty. Oddział „Klingi” w okolicy cmentarza rozbił się na 3 plutony. W plutonie pod dowództwem Bogusława Kila, liczącym 12 osób był m. in. Alfred Zięba, z relacji którego wynika, iż pluton miał za zadanie rozbrojenie strażników Fabryki Metalurgii sąsiadującej z budynkiem PUBP oraz uniemożliwienie funkcjonariuszom UB wyjście z tego budynku.

Żołnierzom z oddział „Klingi” nie wolno było wejść do środka budynku PUBP, ponieważ zostaliby rozpoznani, jako że zamieszkiwali na terenie Radomska. Dlatego zadanie uwolnienia więźniów z aresztu PUBP powierzono oddziałowi terenowemu „Longinusa”. Inny pluton oddziału „Klingi”, liczący 15 osób, pod dowództwem Wiesława Jagusiaka, ps. „Struś”, okrążył budynek PUBP i również miał za zadanie niewypuszczanie z budynku funkcjonariuszy UB i żołnierzy KBW, którzy tam również przebywali. W tym czasie słychać było strzały z innego miejsca Radomska, na odgłos których z budynku zaczęli wychodzić funkcjonariusze UB i żołnierze KBW, których wyszło ok. 5. Wówczas dowódca plutonu KWP, trzymając broń pokazał wycelowany w nich karabin maszynowy, nakazując, aby weszli do budynku, to się obejdzie bez strzelaniny i rozlewu krwi. Wówczas funkcjonariusz UB cofnęli sie do budynku.

Obstawa budynku PUBP przez oddział „Klingi” trwała przez godzinę, w ciągu której, prawdopodobnie na skutek nieporozumienia, nie pojawił się mający wziąć udział w akcji na ten budynek, oddział „Longinusa”. W tej sytuacji oddział „Klingi” otrzymał rozkaz wycofania się poprzez sygnał rakietnicą.

Natomiast wcześniej oddział „Longinusa” idąc grupami od cmentarza, zajął stanowisko od szczytu budynku więzienia. W oddziale tym brali udział m. in. Wacław Mergler, Marian Sopata, Stanisław Śliwiński. Grupa pirotechniczna podeszła pod bramę i jak to wynika z zeznań Wacława Merglera, kapral o ps. „Kozak” rzucił jeden granat, ale ten się ześlizgnął i wówczas Mergler podał mu drugi, tzw. „filipinkę”, którym trafił w bramę i ta została wysadzona.

Następnie strzelano w zamki i uwolniono więźniów z cel. Łącznie uwolniono 57 więźniów, wśród których, jak twierdzi Mergler, był jeden ksiądz. Niektórzy więźniowie w liczbie ok. 5-7 osób mieli na ciele ślady pobicia i nie mogli iść o własnych siłach. Z tego powodu osoby te zostały zabrane na wóz, który był przygotowany do transportu ewentualnych rannych.

Na rozkaz dowódcy oddział „Longinusa” żołnierze wycofali się do lasu w kierunku wsi Okrajszów i Błota. Jak wynika z zeznań Wacława Hallera, który znajdował się w oddziale „Longinusa”, za oddziałem tym ruszył zaraz pościg żołnierzy KBW.

Oddział „Klingi”, który blokował budynek PUBP, po otrzymaniu rozkazu, wycofał się w kilku grupach. Grupa, w której znajdował się „Klinga” zatrzymała przejeżdżający przez Radomsko samochód ciężarowy z przyczepą, wiozący dla KBW w Katowicach 358 kompletów mundurów i części ekwipunku i po rozbrojeniu eskorty, samochód ten został zabrany przez oddział „Klingi”. Na zarekwirowanym samochodzie grupa ta wycofała się w kierunku Gidel. Ok. godz. 4.00 nad ranem dniu 20 kwietnia 1946r., grupie „Klingi” drogę zastąpił tzw. „gazik”, którym jechało dwóch lejtnantów sowieckich i 7 żołnierzy. Jeden z lejtnantów nie chciał podnieść rąk do góry i kiedy sięgał po broń został zastrzelony. Pozostali zabrani zostali na ciężarówkę, którą oddział „Klingi” pojechał drogą na Cielętniki.

Po południu 20 kwietnia 1946r. na terenie gajówki Graby wywiązała się walka pomiędzy przybyłymi żołnierzami KBW i MO(ok. 200 osób), a 40 żołnierzami KWP.

Pomimo ogromnej przewagi, grupa pościgowa komunistycznego Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego została rozbita przez żołnierzy z oddziału Henryka Glapińskiego.

Poległo 11 żołnierzy KBW i 3 oficerów sowieckich, zaś ze strony „Klingi”- jeden partyzant.

Przed ewakuacją z leśniczówki Borowa rozstrzelano żołnierzy sowieckich zatrzymanych podczas akcji .

W dniu 21 kwietnia 1946r., ok. godz. 12.00 oddział „Klingi” udał się samochodami w stronę Żytna, gdzie znajdował się garnizon KBW. Dowódca tej kompanii, por. Rogalewski, nie chciał się poddać i w czasie, gdy wyjmował broń z kabury, został zastrzelony.

Kompanię KBW rozbrojono i puszczono wolno.

Następnie, po opuszczeniu Żytna, oddział „Klingi” udał się w kierunku Małej Wsi, gdzie doszło do potyczki z oddziałem KBW, a następnie we wsi Drewniana Huta, gdzie oddział zostawił samochody i żołnierze przesiedli się na podwody, którymi dojechali do leśniczówki koło Chełmskiej Góry. W sytuacji następujących po sobie obław KBW, oddział „Klingi” został rozwiązany.

Henryk Glapiński walczył do września 1946 r. Został aresztowany w dniu 14 września 1946 r. w wyniku ubeckiej prowokacji. Został zamordowany przez funkcjonariuszy UB w dniu 19 lutego 1947 r. w Łodzi.

Inna grupa „Klingi”, wśród której byli m. in. dowódca plutonu Wiesław Janusiak, ps. „Struś”, Józef Zięba oraz Roman Czajka, wycofując się z Radomska, zatrzymała samochód ciężarowy z plandeką, zaś kierowcy polecili jechać w kierunku Przedborza i Gorzkowic. Po przejechaniu ok. 30 m poza tory kolejowe w okolicy Gorzkowic, grupa ta został zatrzymana i ostrzelana z broni maszynowej przez oddział KBW. Samochód z grupą żołnierzy KWP zdołał odjechać z rejonu ostrzału, jednakże w wyniku tego ostrzału Józef Zięba został ranny w prawe podudzie, zaś Roman Czajka w lewe kolano.

Po zakończonej akcji na Radomsko jej dowódca, por. Jan Rogulka, udał się do Rozprzy, a następnie pociągiem do Piotrkowa Tryb., gdzie miał się spotkać z łączniczką w kinie. W okolicach kina został zatrzymany przez funkcjonariuszy UB i osadzony w areszcie w Piotrkowie Tryb.

Bestialsko torturowany i zamordowany przez funkcjonariuszy UB w areszcie w Radomsku w dniu  9 maja 1946 r.

Po akcji na Radomsko żołnierze KWP z oddziału „Longinusa” w czasie pościgu stali się częściowo ujęci w liczbie 6 osób, natomiast pozostałych aresztowano w miejscach zamieszkania, bądź na tzw. „melinach”, co wskazywałoby na możliwość przecieku informacji do UB. Dowódca oddziału „Longinus” Władysław Kusmierczyk,początkowo udało się uniknąć aresztowania, gdyż ukrywał się we wsi Bujnie.  Po przyjeździe do Piotrkowa Tryb., został aresztowany.

Opanowanie Radomska przez żołnierzy Konspiracyjnego Wojska Polskiego, odbiło się szerokim echem w całym kraju.

Po tej akcji komunistyczny aparat terroru wzmógł także działania zmierzające do likwidacji KWP.

W okresie od 20 kwietnia 1946r. i w ciągu następnych dni, dokonano bezprawnego zatrzymania i aresztowania 17 żołnierzy KWP, a następnie w oparciu o materiał dowodowy uzyskany w wyniku stosowania wobec oskarżonych tortur, w dniu 30 kwietnia 1946r. sporządzony został akt oskarżenia.

ZBRODNICZY PROCES

W dniu 7 maja 1946 r. w Radomsku  odbyła się pokazowy procesowy podczas którego skazano na karę śmierci 12 oskarżonych.

Opanowanie Radomska w dniu 20 kwietnia 1946 r. przez żołnierzy Konspiracyjnego Wojska Polskiego, zmusiło komunistyczny aparat terroru do wzmożenia działania zmierzających do likwidacji KWP.

Po akcji na Radomsko w okresie od 20 kwietnia 1946r. i w ciągu następnych dni, dokonano bezprawnego zatrzymania i aresztowania 17 żołnierzy KWP.

Zatrzymań dokonano dzięki uaktywnieniu osób, które zgodziły się zostać tajnymi współpracownikami urzędu bezpieczeństwa.

W oparciu o materiał dowodowy uzyskany w wyniku stosowania wobec oskarżonych tortur, w dniu 30 kwietnia 1946r. sporządzony został akt oskarżenia, który dotyczył:

  1. Jana Rogulki
  2. Józefa Kapczyńskiego
  3. Józefa Koniarskiego
  4. Ryszarda Nurkowskiego
  5. Benedykta Ratajskiego
  6. Czesława Turlejskiego
  7. Karola Wielocha
  8. Stanisława Wersala
  9. Ryszarda Chmielewskiego
  10. Leopolda Słomczyńskiego
  11. Tadeusza Schabowskiego
  12. Piotra Proszowskiego

13.Stanisława Śliwińskiego

  1. Adama Lasonia
  2. Józefa Zięby
  3. Kazimierza Matuszczyka
  4. Tadeusza Gali

Autorem aktu oskarżenia ja również zastosowania aresztu tymczasowego w stosunku do 17 żołnierzy KWP był ówczesny podprokurator Wojskowej Prokuratury KBW- Tadeusz Garlicki, delegowany do Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. i Częstochowie.

Akt oskarżenia zarzucał w/w osobom udział w zbrojnej akcji na Radomsko, jak również zawierał szereg czynów, o które zostali oskarżenia, a w których to zdarzeniach w ogóle nie brali udziału, przy czym prokurator Garlicki w konstrukcji aktu oskarżenia przyjął nie mającą precedensu w polskim prawie karnym zasadę zbiorowej odpowiedzialności oskarżonych w odniesieniu do zdarzeń dotyczących zupełnie innej grupy żołnierzy KWP. W rezultacie tak skonstruowany akt oskarżenia prokurator Garlicki popierał na rozprawie przed Sądem Okręgowym w Częstochowie Wydział ds. Doraźnych na sesji wyjazdowej w Radomsku w dniu 7 maja 1946r. Na rozprawie prowadzonej bez zachowania podstawowych zasad postępowania dowodowego i możliwości obrony oskarżonych, prokurator Garlicki zgłosił w stosunku do wszystkich 17 oskarżonych żołnierzy KWP zbrodnicze żądanie wymierzenia wszystkim oskarżonym kary śmierci.

Tego rodzaju zbrodnicze działanie prokuratora Garlickiego doprowadziło również do wydania zbrodniczego wyroku zakończonego bestialską egzekucją skazanych.

Tadeusz Garlicki był prokuratorem wojskowym, przy czym, jak wynika z jego akt osobowych, w okresie od 5 listopada 1945r. do 5 lipca 1946r. był podprokuratorem Wojskowej Prokuratury KBW, następnie podprokuratorem Wojskowych Prokuratur w Łodzi i Lublinie, wiceprokuratorem WPR w Rzeszowie, a następnie do 29 lipca 1955r. pełnił funkcję wiceprokuratora Wydziału VIII Nadzoru Sądowego Naczelnej Prokuratury Wojskowej, kiedy to będąc w stopniu podpułkownika, został przeniesiony do rezerwy. Prokurator Garlicki w trakcie trwania procesu był delegowany do Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. do oskarżania w sprawach prowadzonych w trybie doraźnym.

Jak wynika z zeznań Józefa Zięby (jednego z uczestników procesu), a także spisanej w dniu 7 marca 1990r. przez dr Zofię Gaik z Radomska jego relacji w dniu 6 maja 1964r., wszystkich 17 aresztowanych przetransportowano z aresztu PUBP w Piotrkowie Tryb. do aresztu PUBP w Radomsku, przy ul. Kościuszki 6. Po przyjeździe przez cały dzień, a następnie noc, aresztowani nie otrzymywali żadnego posiłku, jak również nic do picia. Następnego dnia rano, tj. 7 maja 1946r., zostali wyprowadzeni na dziedziniec aresztu UB. Tam załadowano ich do ciężarówki, która miał ich zawieźć na proces. Kierowcą tej ciężarówki był Roman Trzeciak, który znał m. in. aresztowanego por. Jana Rogulkę. Stwierdził, że Rogulka był bardzo pobity, a ponieważ był tak słaby, że nie miał sił wejść na ciężarówkę, funkcjonariusze UB wrzucili go na skrzynię samochodu. Trzeciak widział, że wszyscy aresztowani byli pobici, widział u nich na twarzy ślady pobicia. Ciężarówka podjechała tyłem po budynek kina „Kinema” (późniejsza nazwa „Metalowiec”), od strony bocznego wejścia tak, że aresztowani wychodzili z ciężarówki bezpośrednio na salę kinową, gdzie mieli być sądzeni w tzw. procesie pokazowym z udziałem publiczności, w tym młodzieży szkół średnich. Oskarżenia siedzieli w pierwszym rzędzie, a w następnym za każdym z nich stał funkcjonariusz UB z bronią maszynową. Dalej w 2-3 kolejnych rzędach siedzieli funkcjonariusze UB i NKWD. Następnie było kilka rzędów wolnych, a za nimi salę wypełniała publiczność złożona m. in. z rodzin oskarżonych i młodzieży szkół średnich. Józef Zięba, który bardzo cierpiał z powodu wcześniejszego postrzału nogi i nieopatrzonej rany, nie mógł iść i został wniesiony na salę.

Na scenie sali kinowej, twarzą do oskarżonych siedział Sąd Wojskowy w składzie: przewodniczący, podpułkownik Kazimierz Stojanowski oraz dwóch wojskowych ławników Jakub Fajtlowicz i Apolinary Trembel. Oskarżycielem był prokurator wojskowy kapitan Tadeusz Garlicki, protokolantką- Zofia Urban.

Jak zeznał Józef Zięba, nie był on w ogóle zapoznawany z aktami sprawy, nie otrzymał odpisu aktu oskarżenia, zaś jeżeli chodzi o obronę, to mimo, iż wszyscy zgłosili zamiar skorzystania z obrońcy z urzędu, ten nie miał z nimi żadnego kontaktu przez cały czas trwania procesu, a nadto w toku rozprawy w ogóle nie zabierał głosu.

Sprawę rozpoznawał Sąd Okręgowy w Częstochowie Wydział ds. Doraźnych za sygn. akt D.K/ 8/46 na sesji wyjazdowej w Radomsku w dniu 7 maja 1946r.

W tym miejscu należy stwierdzić, iż akt oskarżenia w tej sprawie przesłany został do Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. (data sporządzenia aktu oskarżenia 30 kwietnia 1946r.), natomiast rozpoznawał Sąd Okręgowy w Częstochowie ( w dniu 7 maja 1946r.), jako że zgodnie z treścią Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 5 kwietnia 1946r. (Dz. U. nr 13, poz. 97 i 98), z dniem 1 maja 1946r. z właściwości miejscowej Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. wyłączono b. powiat radomszczański, który znalazł się we właściwości miejscowej Sądu Okręgowego w Częstochowie.

Proces rozpoczął się od odczytania aktu oskarżenia, a następnie Sąd spytał oskarżonych, czy przyznają się do zarzucanych im czynów. Oskarżeni, w tym Józef Zięba i Adam Lasoń, przyznali się do udziału w akcji na Radomsko, natomiast nie przyznali się do zarzucanych im czynów, w których nie brali udziału. Na koniec prosili o „łaskawy wymiar kary”. Rozprawa była krótkotrwała, bez zachowania podstawowych zasad postępowania- nie przesłuchano żadnych świadków, pogwałcono prawo oskarżonych do obrony przez uniemożliwienie im kontaktu z obrońcą z urzędu, który jak już wskazano wyżej w ciągu całej rozprawy nie zabrał głosu.

Po krótkiej, trwającej kilka minut „naradzie” Sąd w tym samym dniu, tj. 17 maja 1946r., ogłosił wyrok, mocą którego skazał:

  1. Jana Rogulkę
  2. Józefa Kapczyńskiego
  3. Józefa Koniarskiego
  4. Ryszarda Nurkowskiego
  5. Benedykta Ratajskiego
  6. Czesława Turlejskiego
  7. Karola Wielocha
  8. Stanisława Wersala
  9. Ryszarda Chmielewskiego
  10. Leopolda Słomczyńskiego
  11. Tadeusza Schabowskiego
  12. Piotra Proszowskiego na karę śmierci, zaś:

 

  1. Stanisława Śliwińskiego
  2. Adama Lasonia
  3. Józefa Ziębę
  4. Kazimierza Matuszczyka
  5. Tadeusza Galę      na kary po 15 lat więzienia.

 

Wyrok ten w ślad za aktem oskarżenia przyjął bezprecedensową w polskim prawie karnym zasadę zbiorowej odpowiedzialności, przypisując oskarżonym czyny niebędące ich udziałem, lecz odnoszące się do zdarzeń związanych z innym ugrupowaniem tegoż KWP.

Przyjęcie tego rodzaju winy oskarżonych przy pogwałceniu podstawowych zasad procesu karnego, stanowił swoisty „mord sądowy”, co w połączeniu z będącą konsekwencją wyroku, egzekucją skazanych na karę śmierci, czyni odpowiedzialnym za wydanie takiego wyroku skład orzekający sądu w osobach przewodniczącego składu, podpułkownika sędziego Kazimierza Stojanowskiego oraz ławników wojskowych- Jakuba Fajtlowicza i Apolinarego Trembela.

Należy więc przyjąć, że działanie tych osób wyczerpało znamiona przestępstwa określonego w art. 225 § 1 kk w zw. z art. 291 kk z 1932r. oraz w zw. z art. 2 § 1kk z 1969r., a także w zw. z art. 2b cyt. wyżej ustawy (zbrodnie które nie ulegają przedawnieniu).

Kazimierz Stojanowski od dnia 9 grudnia 1944r. pełnił służbę sędziowską w sądownictwie wojskowym i jak wynika z akt osobowych, od kwietnia 1945r. do lutego 1946r. zajmował stanowisko wiceprezesa Sądu Okręgowego w Lublinie, po czym został przeniesiony na stanowisko zastępcy Szefa Wojskowego Sądu Rejonowego w Szczecinie, a w marcu 1948r. został szefem tego Sądu, we wrześniu 1955r. został wiceprezesem Sądu Wojewódzkiego w Szczecinie.

Z dniem 28 lutego 1967r. przeniesiony został na rentę specjalną.

W trakcie trwania procesu sędzia Stojanowski był delegowany do Sądu Okręgowego w Częstochowie do orzekania o sprawach prowadzonych w trybie doraźnym.

Bezpośrednio po ogłoszeniu wyroku z dnia 7 maja 1946r., wszystkich 17 skazanych niezwłocznie przetransportowano z sali kina, gdzie odbywała się rozprawa, do aresztu PUBP w Radomsku, przy czym 12 skazanych na karę śmierci przebywało w oddzielnej celi, niż pozostałych 5 skazanych na kary po 15 lat więzienia.

W dniach 7 i 8 maja 1946r. udzielono rodzinom widzeń ze skazanymi. I tak w dniu 7 maja 1946r. ciotka skazanego na karę śmierci Karola Wielocha- Zofia Dzwonek-była u niego na widzeniu, zaś następnego dnia druga jego ciotka- Zofia Szklarek.

Również w dniu 8 maja 1946r. na widzeniu u  Józefa Koniarskiego, była Marianna Więcławek wraz z jego matką. Jak zeznała, Józef Koniarski był przeraźliwie chudy.

W trakcie widzenia Józef Koniarski oddał żonie obrączkę mówiąc, że już mu nie będzie potrzebna, a także zdjął skarpetki i oddał żonie twierdząc, że przydadzą się dzieciom. Wówczas Marianna Więcławek zobaczyła, że nogi ma on całe sine i w ranach.

Ostatnim, który widział skazanych żywych był ksiądz Stanisław Piwowarski. Z jego relacji i późniejszych zeznań wynika, iż 9 maja 1946r., ok. godz. 20.00 do parafii pod wezwaniem św. Lamberta w Radomsku, gdzie ksiądz był wikarym, przyszedł oficer w stopniu podporucznika i powiedział, żeby ksiądz poszedł z nim do skazanych na karę śmierci, celem oddania im posługi kapłańskiej. Ksiądz Piwowarski został wprowadzony przez tego oficera do piwnicy budynku PUBP w Radomsku, a następnie do niewielkiej celi, do której pojedynczo wchodzili skazani na karę śmierci, a ksiądz udzielał im komunii. Ostatnim był ich dowódca Jan Rogulka. Wychodząc ksiądz Piwowarski widział stojący samochód ciężarowy z plandeką, którym jak przypuszczał miały być wywiezione zwłoki skazanych.

Jak wynika z zeznań Józefa Zięby, pomiędzy celą, w której przebywali skazani na karę śmierci a celą, w której on przebywał wraz z pozostałymi skazanymi na 15 lat więzienia, był niewielki otwór, przez który porozumiewali się ze sobą. Przed wyprowadzeniem z celi skazani na karę śmierci pożegnali się z kolegami z sąsiedniej celi właśnie przez ten otwór w ścianie.

Natomiast z zeznań przebywającego w tym czasie w jednej z cel Romana Czajki wynika, iż przez szpary w drzwiach celi widział, że u skazanych na karę śmierci był ksiądz, a następnie wyprowadzono ich nocą z celi, przy czym wszyscy mieli skrępowane ręce.

Jak wynika z zeznań Czesława Kwarty, który obserwował przebieg procesu oraz był jako jeden z pierwszych na miejscu zakopania zwłok, skazani na karę śmierci zostali zamordowani w piwnicy PUBP w Radomsku w nocy z 9 na 10 maja 1946r., a następnie zwłoki, ciężarówką przy eskorcie funkcjonariuszy UB i wojska, wywieziono do bunkra w lesie, w okolicy Bąkowej Góry, gm. Ręczno, woj. piotrkowskie, i tam zwłoki zostały zakopane.

W oparciu o zeznania mieszkańców wsi Bąkowa Góra- Michała Ślusarczyka, Mariana Skowrona i Władysława Wołczyka- można przyjąć, że w nocy z 9 na 10 maja 1946r., przed wschodem słońca, do lasu w pobliżu Bąkowej Góry przyjechały 3 samochody z funkcjonariuszami UB, którzy przywieźli zwłoki 12 mężczyzn,  które następnie zakopali w bunkrze w lesie.

Z zeznań Marian Skowrona, który przekazał relację nieżyjącego już mieszkańca Bąkowej Góry, Stanisława Kusa wynika, iż ten widział, że na drodze do bunkra, gdzie zakopano zwłoki było dużo krwi. Jak twierdzi Marian Skowron, jeszcze tego samego dnia wieczorem, wspólnie z Michałem Ślusarczykiem, Władysławem Wołczykiem i innymi odkopywali te ciała, których było 12.

Przykryte były siennikami i przysypane piachem.

Zauważył, iż wszyscy mieli ręce powiązane z tyłu drutem kolczastym, a dwóch miało wykłute oczy.

Marian Skowron w jednym z zamordowanych mężczyzn rozpoznał Jana Rogulkę, którego znał wcześniej. Następnie odkopane zwłoki zostały przewiezione wozami na cmentarz do Bąkowej Góry, gdzie pozostawały nie pogrzebane przez cały dzień do wieczora, gdyż przyjeżdżały rodziny zamordowanych celem rozpoznania zwłok.

Z zeznań Czesława Kwarty, który przyjechał wraz z ojcem zamordowanego Leopolda Słomczyńskiego na cmentarz do Bąkowej Góry, wynika, że każdy z zamordowanych miał ślad po strzale w tył głowy.

Przy zwłokach Leopolda Słomczyńskiego jego ojciec w kieszeni marynarki syna, znalazł odpis aktu oskarżenia.

Z zeznań siostry zamordowanego Jana Rogulki, Heleny Caban, która widziała zwłoki swojego brata również w tym samym czasie na cmentarzu w Bąkowej Górze, wynika, że zwłoki Jana Rogulki miały zmasakrowana głowę i połamane ręce.

Zwłoki Czesława Turlejskiego, które rozpoznała jego matka były tak zmasakrowane, że poznała je tylko po koszuli.

Biorąc również udział w akcji odkopywania zwłok Jan Bartnik widział, iż wszystkie zwłoki były zmasakrowane, posiadały ślady kłucia bagnetami, rany postrzałowe w głowę i klatkę piersiową, kilku miało roztłuczone czaszki, jak gdyby od uderzeń kolbą.

Z zeznań drugiej siostry Jana Rogulki, Cecylii Kruszyńskiej, wynika, iż zamordowani mieli obcięte języki i wybite oczy.

Z zeznań ciotki zamordowanego Karola Wielocha, Zofii Dzwonek, wynika, iż do Bąkowej Góry celem rozpoznania zwłok pojechali jej brat Antoni oraz siostra Regina. Z relacji brata wynikało, że zwłoki Karola Wielocha były zmasakrowane, miał ucięty język, wydłubane oczy i wbite w głowę gwoździe. Fakt ten znajduje potwierdzenie w zeznaniach Zdzisława Stępnia- „w głowę tych osób były powbijane gwoździe”.

Po rozpoznaniu zwłok z cmentarza w Bąkowej Górze, rodzina Jana Rogulki zabrała jego zwłoki o pochowała w grobie rodzinnym na cmentarzu w Niedośpielinie, gm. Wielgomłyny, woj. piotrkowskie, gdzie postawiona jest tablica nagrobkowa. W chwili śmierci Jan Rogulka miał 33 lata (ur. 5 marca 1913r. w Woli Rożkowej). Pochowany został w mundurze wojskowym.

Natomiast rodzina Leopolda Słomczyńskiego zabrała jego zwłoki i pochowała na cmentarzu w Radomsku, gdzie postawiona jest tablica nagrobkowa. W chwili śmierci Leopold Słomczyński miał 19 lat (ur. 4 maja 1927r.).

Zwłoki pozostałych zamordowanych zostały zakopane, jednakże po tygodniu ponownie zostały odkopane i pochowane w trumnach przy udziale rodzin w jednej wspólnej mogile na cmentarzu w Bąkowej Górze, gdzie postawiona jest tablica nagrobkowa.

Pochowani tam zostali:

– Józef Kapczyński- żył lat 24 (ur. 16 marca 1922r. w Moszczenicy),

– Józef Koniarski- żył lat 36 (ur. 23 grudnia 1909r. w Piotrkowie),

– Benedykt Ratajski- żył lat 20 (ur. 5 lutego 1926r. w Piotrkowie),

– Ryszard Nurkowski- żył lat 20 (ur. 26 kwietnia 1926r. w Piotrkowie),

– Czesław Turlejski- żył lat 19 (ur. 1 kwietnia 1927r. w Kamieńsku),

– Karol Wieloch- żył lat 19 (ur. 21 września 1926r. w Barzkowicach),

– Stanisława Wersal- żył lat 19 (ur. 8 czerwca 1926r. w Gomunicach),

– Ryszard Chmielewski- żył lat 22 (ur. 22 lutego 1924r. w Radomsku),

– Tadeusz Schabowski- żył lat 22 (ur. 2 stycznia 1924r. w Radomsku),

– Piotr Proszowski- żył lat 23 (ur. 15 marca 1923r. w Strzałkowie).

Dla w/w osób, z wyjątkiem Stanisława Wersala, nie zostały sporządzone akty zgonu. W stosunku do Stanisława Wresala, na podstawie zawiadomienia Prokuratury Powiatowej w Radomsku z dnia 8 maja 1951r. (Nr 2/51), w dniu 5 czerwca 1951r. w USC w Radomsku, za nr 179, sporządzony został zupełny akt zgonu, który przyjmuje datę śmierci Stanisława Wersala na 9 maja 1946r.

Opisane wyżej okoliczności odnoszące się do zbrodniczego i bestialskiego stracenia w nocy z 9 na 10 maja 1946 r. w piwnicach PUBP w Radomsku 12 żołnierzy KWP jednoznacznie wskazują, iż sprawcami tych zbrodni byli funkcjonariusze tegoż urzędu. W 1946r. w Radomsku zatrudnionych było 74 funkcjonariuszy.

Spośród żyjących 26 funkcjonariuszy UB, w toku śledztwa przesłuchano 20 osób. Z ich zeznań  wynika m. in., że w dacie zdarzeń nie pełnili służby w PUBP w Radomsku (Kazimierz Kluza, Stefan Nowicki- pełnił służbę od czerwca 1946r., Eligiusz Kołaczyk- pełnił służbę od 24 maja 1946r., Bronisław Musiał- pełnił służbę do stycznia 1946r.), nie mają wiedzy na ten temat lub nie pamiętają, jako że byli np. wartownikami lub stanowili personel pomocniczy (Stanisław Kusiak, Stanisław Śliwakowski, Adam Kowalczyk, Jerzy Nita, Stanisław Franc, Piotr Musiał, Jan Wieczorek- wartownicy, Alfreda Chrzan, Barbara Błachowska- maszynistki, Piotr Szlęk- szyfrant, Stanisław Małek- przebywał poza urzędem, Wacława Dydoń i Zofia Sierant- zatrudnione w kuchni), słyszeli o zdarzeniu z przekazu innych osób (Stanisław Kaczorowski- dowódca warty, który w tym czasie był chory), zrezygnowali ze służby w PUBP w Radomsku i wyjechali (Marian Burant, Kazimierz Kozieł).

Natomiast b. pracownik sekcji dochodzeniowej PUBP w Radomsku, Adam Knysak, zeznał, iż przy tym urzędzie miał być oddział egzekucyjny złożony z Rosjan, którym dowodził major NKWD !!!!

Zeznaniom tym stanowczo zaprzecza b. kierownik PUBP w Radomsku, Jan Guz twierdząc, że nie istniała żadna sekcja egzekucyjna tego rodzaju. Istniała kompania KBW dla ochrony zakładów przemysłowych i gorzelni.

Jan Guz pełnił funkcję szefa tegoż urzędu od 24 kwietnia 1945r., jednakże ze względu na leczenie gruźlicy przebywał na zwolnieniach i w 1948r. uzyskał rentę chorobową.

Od 24 kwietnia 1945 r. Jana Guza, w funkcji szefa PUBP zastępował  Jan Sadło.

Jak już wskazano, sprawcami tych wyjątkowo okrutnych i bestialskich, opisanych wyżej zbrodni byli funkcjonariusze PUBP w Radomsku.

Jednakże  w toku śledztwa prowadzonego przez Okręgową Komisję Badania Zbrodni p-ko Narodowi Polskiemu w Łodzi, śledztwa nie zdołano zebrać dowodów pozwalających na dokładne ustalenie, którzy funkcjonariusze zatrudnieni w radomszczańskim urzędzie bezpieczeństwa torturowali a następnie dokonali zabójstwa bohaterskich żołnierzy z Konspiracyjnego Wojska Polskiego.

W toku śledztwa nie zdołano także ustalić aktualnych miejsc pobytu ławników biorących udział w wydaniu zbrodniczego wyroku.

Śledztwo w sprawie fizycznego i moralnego znęcania się nad zatrzymanymi i osadzonymi w areszcie PUBP w Piotrkowie Tryb., 17 żołnierzami KWP oraz w sprawie zbrodniczego stracenia 12 żołnierzy KWP w dniu z 9 na 10 maja 1946r, przez funkcjonariuszy z PUBP w Radomsku zostało umorzone, wobec niewykrycia sprawców przestępstwa.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Możliwość komentowania została wyłączona.