“Do Polski Wolnej, Suwerennej, Sprawiedliwej i Demokratycznej prowadzi droga przez walkę ze znikczemnieniem, zakłamaniem i zdradą.” -z rozkazu nr 2 “Warszyca” do żołnierzy Konspiracyjnego Wojska Polskiego z 8 stycznia 1946 r.

Nasza działalność jest buntem przeciw bezprawiu, jest wykazywaniem go i zwalczaniem wszelkimi dostępnymi środkami, jest samoobroną i walką o wolność i suwerenność Polski metodami Ruchu Podziemnego.” -Z rozkazu “Warszyca” do Feliksa Gruberskiego “Artura”, komendanta powiatu koneckiego KWP kryptonim “Pociąg”

Patrzę na fotografię zrobioną jednemu z ważniejszych dowódców powstania antykomunistycznego – Stanisławowi  Sojczyńskiemu. To jedno z ostatnich zdjęć „Warszyca”. Ono pozwala mi, aby przenieść się do grudnia 1946 r. Jestem na sali,  podczas procesu przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Łodzi, w dniach 9-14 grudnia 1946 r. Ujęcie godne pędzla Rembrandta. To jednak tylko przypadkowa gra światło-cieniem ubeckiego fotografa. W tle zdjęcia widać symboliczne  światło . Jasność nieba czekającego na bohatera. Pomimo wielodniowego okrutnego katowania, torturowania fizycznego i psychicznego   Warszyc z godnością patrzy w obiektyw. To zdjęcie jednak różni się od wielu innych. Na tamtych fotografiach(które doskonale znam, często je oglądam), sprzed aresztowania „Warszyc” patrzy z taką samą godnością. Jednak tylko spodziewa się śmierci. Godzi się na nią. Wie, że kiedyś nadejdzie. Ale nie wie kiedy. Na fotografii z procesu, „Warszyc”,  już  ma świadomość, że zapadł wyrok śmierci, wie, że wkrótce nie będzie go wśród żywych.  Jednak charyzmatyczne spojrzenie jest wciąż takie same jak to widoczne, na fotografiach z lat 1943- 1945. Moralny zwycięzca, skazany przez zniewolonych   zbrodniarzy w mundurach – sowieckich kolaborantów.

Stanisław Sojczyński tworząc KWP, podejmując walkę z nowym okupantem dokonał wyboru pomiędzy życiem a śmiercią. On i jego rycerze zachowali godność. Cena tej godności była najwyższa. Wybrali walkę o godność, wolność, prawdę, sprawiedliwość. Wiedzieli, że czeka na nich śmierć.

Patrząc na „Warszyca” widzę dwie twarze. Zwyczajnego polonisty, prowadzącego lekcje w szkole w Rzejowicach. Druga twarz, charyzmatycznego dowódcy, który podejmuje walkę z dwoma totalitaryzmami – nazizmem i komunizmem. Każdy z nich w równym stopniu  nienawidził wolnych Polaków, polskiej duszy, zawsze marzącej o wolności. W imię obrony tej wolności nasi przodkowie zabijali tych wszystkich, którzy wolnym Polakom chcieli zabrać ten cenny dar – wolność.

Patrzę na zdjęcia Stanisława Sojczyńskiego i widzę osobę, która doskonale umiała opisać to co działo się w Polsce po wejściu nowego okupanta- stalinowskiej Armii Czerwonej. Patrząc na fotografię „Warszyca”, słyszę jak zdecydowanym  głosem mówi  „”Jeśli Polska za okupacji niemieckiej dla odzyskania wolności poświęciła ponad 6 milionów obywateli, w tym przynajmniej 2 miliony najlepszych swych synów, to obecnie dla tego samego celu nie może zawahać się pozbyć kilkunastu czy kilkudziesięciu tysięcy odszczepieńców i najgorszych szumowin. Nie jest przestępstwem likwidować zdrajców, zwyrodnialców pastwiących się nad swymi braćmi, wszelkiego rodzaju wykolejeńców, nie uznających żadnych świętości: – zbrodnią niewybaczalną jest dopuścić, aby ofiary milionów zostały zdystansowane przez miernoctwo i podłość. […] Walka z szumowinami i unicestwienie ich to wielka sprawa, to zagadnienie zapewnienia Polsce równowagi moralnej i ocalenia jej przed zgubą.” .

To zdjęcie z procesu, uzmysławia mi, pewną oczywistość, o której zapominam.  S.Sojczyński miał rodzinę.  Na pewno ją miłował z całego serca i duszy. Jakże było mu ciężko wybierać pomiędzy miłością do rodziny, a miłością do Polski. Co czuł wybierając walkę z komunistycznym okupantem, gdy musiał zostawić swoją rodzinę ? Mogło być inaczej. Mógł zapomnieć o godności, wolności i upodlić się, złamać swoją duszę, ukorzyć się i zaakceptować nową komunistyczną okupację. Mógł pomyśleć, tak jak wzywa teraz młodzież do myślenia pewien aktorzyna, „Polska nie jest najważniejsza, najważniejsze jest nasze życie”.  Jakże musiał mieć w sobie wielki ogień miłości do wolności, do życia w wolnym, suwerennym kraju, że umiał zostawić rodzinę.

Na krwi „Warszyca” i wielu tysiącach  jemu podobnych uczestników skazanego na zapomnienie polskiego powstania – powojennego powstania antykomunistycznego, zbudowano totalitarny,  PRL. Pamięć o walczących bohaterach, przetrwała. To im stawiamy pomniki. Komunistyczni zbrodniarze, najgorsze partyjne  szumowiny zostają skazani na hańbę, wieczne zapomnienie. Ich pomniki muszą zostać zburzone.  Być  synem, wnukiem ubeckiego zbrodniarza, PPR-owskiego aktywisty, radzieckiego kolaboranta – jakie to musi być upokarzające i hańbiące stać po stronie J.Stalina.

Być może ta procesowa fotografia „Warszyca” została zrobiona chwilę po tym gdy powiedział ubeckich sędziów :

„Do zarzucanych mi aktem oskarżenia czynów przyznaję się częściowo, do winy jednak nie poczuwam się. Uważam raczej, że mam zasługi wobec Narodu, dla dobra którego walczyłem. W świetle obowiązujących przepisów prawnych nie uważam swoich czynów za przestępstwo. Wszystkie czyny, jeśli nie wyszły poza ramy moich rozkazów, są zgodne z moimi zasadami i sumieniem. […] W samej rzeczy, jeśli chodzi o zarzuty aktu oskarżenia, to do pierwszego zarzutu, że zmierzałem do zmiany ustroju i usunięcia organów zwierzchnich Narodu, do zagarnięcia władzy – nie przyznaję się. Przyznaję się tylko do założenia i należenia do nielegalnej organizacji, celem której było przeciwdziałanie terrorowi władz, walka z bezprawiem i prześladowaniem, czyli samoobrona, co zresztą ilustrują moje rozkazy.”

Zawsze będę pamiętał  o „Warszycu” i innych uczestnikach powojennego powstania antykomunistycznego. Tę  pamięć,  jako żywy przekaz wszczepił mi  mój ojciec i jego przyjaciele z KWP. Tę pamięć o bohaterach i kolaborantach przekażę moim dzieciom, a one swoim.

Patrzę i widzę. Walka o wolną, suwerenną Polskę wciąż trwa. Wolni Polacy wciąż walczą. Inaczej niż uczestnicy powstania antykomunistycznego.  Przed współczesnym pokoleniem arcyważne zadanie, budowa „szklanych domów”  i jednocześnie pamiętanie o krwi bohaterskich przodków.  Bez pamięci o tych, którzy walczyli o wolną, suwerenną Polskę, nie będzie wolnej Polski.  Premier powiedział „ Polska to nienormalność” ! Dla mnie Polska to dziedzictwo pokoleń, naszych zalet i wad, ale nigdy nie nienormalność.

„Walka o wolność, gdy się raz zaczyna, z ojca krwią spada dziedzictwem na syna” !